Bij lactose-intolerantie is het lichaam onvoldoende of niet in staat om lactose (= melksuiker) te verteren. Dit type suiker (koolhydraat) komt van nature voor in alle melksoorten, zoals moedermelk, koemelk, schapenmelk, geitenmelk en paardenmelk. Bij de vertering van lactose is het enzym lactase nodig dat in de darmwand van de dunne darm wordt gemaakt. Bij lactose-intolerantie is er een tekort aan dat enzym, waardoor lactose onverteerd door de darmen gaat. In de dikke darm ontstaan klachten doordat de van nature aanwezige darmbacteriën de overgebleven lactose afbreken en er gassen ontstaan. De symptomen zijn bijvoorbeeld een opgeblazen gevoel, buikpijn, winderigheid en diarree.
Een intolerantie is geen allergie. Bij koemelkallergie maakt het afweersysteem antistoffen aan tegen de melkeiwitten. Bij een lactose-intolerantie is het afweersysteem niet betrokken en reageert u niet op de eiwitten maar op de suiker in melk.
Meestal is lactose-intolerantie erfelijk en verdwijnt het niet. Vooral bij mensen uit Afrika, Azië, Zuid-Amerika en Zuid-Europa neemt de productie van het enzym lactase na het derde levensjaar geleidelijk af.
Er bestaat ook een tijdelijke vorm van lactose-intolerantie, die ontstaat als de darmwand door bijvoorbeeld een darminfectie, darmontsteking of darmoperatie beschadigd raakt. Na herstel van de darmen verdwijnt de lactose-intolerantie weer.
Om de klachten te verminderen, moeten lactose-bevattende voedingsmiddelen vermeden worden. Wanneer de klachten verdwenen zijn, kan langzaamaan de lactose in de voeding weer verhoogd worden tot duidelijk is welke hoeveelheid lactose geen klachten geeft.
Omdat zuivel rijk is aan eiwit, calcium, vitamine B2, B12 en D is het natuurlijk wel belangrijk dat de lactose-bevattende voedingsmiddelen vervangen worden door goede alternatieven om de voeding volwaardig te laten zijn. De diëtist kan hierbij helpen. Tevens kan zij adviseren wat te doen als toch een keer een lactoserijk voedingsmiddel wordt gegeten.